Wstęp

Odświeżania portfolio produktów w wykonaniu Intela ciąg dalszy – po zaprezentowaniu P35, będącego następcą bardzo udanego P965, przyszła pora na kolejną premierę. Intel 975X triumfy swoje święcił już 2 lata temu, zatem niewielki face lifting był więcej niż pożądany. Jako że w założeniu miał to być układ przeznaczony dla najbardziej wymagających użytkowników, więc na drobnych poprawkach się nie mogło skończyć. Czy wprowadzone usprawnienia okazały się na tyle rewolucyjne, że warto dać szansę najnowszemu X38? Przekonacie się o tym w niniejszej recenzji 3 płyt głównych zbudowanych w oparciu o najnowocześniejszy chipset dla komputerów domowych. Serdecznie zapraszam.

Intel X38

Czym zachęcają producenci do nabycia płyt na X38? Zwracają oni uwagę na kilka cech mających przekonać każdego miłośnika wydajności i niezawodności do wysupłania z portfela kilkuset złociszy. Niewątpliwą nowością jest druga rewizja PCI-E, za którą kryje się kilka usprawnień, spośród których z punktu widzenia użytkownika ważne będą dwie. Pierwszą z nich jest podwyższenie maksymalnej mocy jaka może być dostarczona do zasilanego z PCI-E 2.0 urządzenia z 75W do 300W. Na etapie konstruowania PCI-E rev. 1 zapewne niewiele osób trafnie przewidziało jak bardzo prądożerne będą karty graficzne w 2007 i 2008 roku, więc już od dawien dawna wszystkie modele przekraczające magiczną barierę 75W musiały być zasilane z dodatkowego przewodu (lub nawet dwóch!), w celu uniknięcia spalenia gniazda PCI-Express. Wraz z podniesieniem tego limitu użytkownicy być może będą mogli zostać uwolnieni od zbytniej plątaniny kabli w obudowie, przy czym trzeba pamiętać, że zarówno płyta jak i karta muszą w pełni obsługiwać standard PCI-E 2.0 aby skorzystać z tego dobrodziejstwa. Miejmy nadzieję, że dojdzie do sytuacji, iż posiadając kartę i płytę zgodną z PCI-E 2.0 będziemy musieli podłączyć tylko 1 kabel zasilający (zamiast np. dwóch), bądź w ogóle, zaś w przypadku PCI-E 1.0/1.1 taki przewód (lub przewody) dostarczający dodatkową energię będzie potrzebny. W każdym bądź razie próba uruchomienia GeForce 8800GT z płytą obsługującą PCI-E 2.0 nie przyniosła oczekiwanych rezultatów – karta piszczała, a komputer się nie uruchomił gdy kabel PCI-E nie był podłączony.

Drugą zaletą najnowszej rewizji PCI-Express jest podwojenie przepustowości pojedynczej linii PCI-E do 500MB/s, co oznacza, że obecnie przez to gniazdo można przepchać nawet 8GB danych w ciągu jednej sekundy. Wizualnie slot ten nie uległ modyfikacjom, również jego fizyczne wymiary pozostały niezmienione, a dzięki zachowanej zgodności z PCI-E 1.0 nadal można zainstalować i używać starszych kart rozszerzeń w nowych płytach.

Intel 975X był w stanie zagonić do pracy dwie karty z serii Radeon w trybie CrossFire, jednak w związku z obsługą 16 linii PCI-E przez mostek północny, wraz z podłączeniem drugiego GPU przepustowość slotów spadała do poziomu x8. W przypadku X38 poradzono sobie i z tą sytuacją - oficjalna specyfikacja zapewnia już wsparcie dla CrossFire przy pracy obu akceleratorów z pełną prędkością szyny PCI-Express. Problemem nadal pozostaje brak obsługi SLI – fizycznie wprawdzie jest to możliwe, ale brak odpowiednich sterowników, biosów i przede wszystkim chęci Intela do promowania tego standardu przy użyciu jego chipsetów powodują, że o SLI w przypadku X38 można zapomnieć.

Kontroler pamięci w X38 w porównaniu do P35 nowością już nie jest, lecz nadal jako jeden spośród dwóch układów desktopowych potrafi obsługiwać zarówno DDR2 jak i DDR3 w konfiguracji single, jak i dual channel (odpowiednio DDR2 800 i DDR3 1333). Patrząc więc na specyfikację można założyć, że w teorii możliwe jest uzyskanie przepustowości na poziomie 6.4 (DDR2) i 10.6GB/s (DDR3). Pamiętać jednak należy o dwóch ograniczeniach – pierwsze z nich to fakt, iż jednocześnie możemy używać tylko jednego rodzaju pamięci. Trzeba się zdecydować, czy instalujemy moduły DDR3, czy DDR2. Drugie z ograniczeń to brak obsługi modułów DDR2 z SPD na maksymalnym poziomie DDR2 533, więc jeżeli ktoś takowe posiada, to płyta zapewne w ogóle się nie uruchomi.

Jako układ dla entuzjastów, X38 musiał zapewnić maksymalną wydajność poprzez obsługę najnowocześniejszego sprzętu, w tym również procesorów czterordzeniowych z rodziny Penryn. Tutaj obyło się bez żadnych niespodzianek, chociaż nieco dziwnym wydaje się fakt brak oficjalnego zatwierdzenia FSB400 MHz jako zgodnego ze specyfikacją. Być może będziemy musieli poczekać na jej uaktualnienie, jednakże producenci postanowili nie czekać i na własną rękę wypuścili biosy, które to niedopatrzenie zlikwidowały – w chwili obecnej na modelach zbudowanych w oparciu o X38 można spokojnie skonstruować zestaw z Penrynem z FSB 400MHz.

Z dwójki układów składających się na chipset, mostek południowy nie uległ żadnym modyfikacjom. Tak samo jak w P35, tak i tutaj za obsługę SATA, USB oraz sieci będzie odpowiedzialny ICH9R. W tej chwili nie wydaje się, aby producenci modeli na X38 mogli zastosować tę wersje układu bez obsługi RAID, zważywszy chociażby na potencjalną grupę odbiorców, dla których wycinanie standardowych, jak na dzisiejsze czasy, funkcjonalności może się skończyć co najmniej sporym zniesmaczeniem.